02-06-2008 - Een groot verslag van een grote onweersdag
20:49 Opkomst MCS N279 Helmond / Beek en Donk
Wel, soms spreekt zo'n titel echt voor zichzelf! De forecastkaart in dit verslag is afkomstig van Estofex: www.estofex.org. De radarbeelden zijn weer van Buienradar.nl, ik heb bij de meeste beelden de bliksemdetecties maar niet laten afbeelden omdat je anders de posities van de buien amper kunt zien. 😀
1. Wat vooraf ging...
- prelude and beginnings -
00:10 Na een dagje braderie, muziek en alles wat daar zo bijhoort 😅 check ik pas na twaalven de websites. Heb het de laatste 2 dagen niet zo goed bijgehouden na de twee grote (!) bustchases van afgelopen week en de mislukte bliksemfotografie tijdens het onweer in midden-NL van vrijdag op zaterdag (een verhaal op zichzelf!).
Maar dit Estofex verhaal wekte mijn interesse. Voor maandag een level-2 voor B en Z-NL, voor heel NL een level1! Het wordt bijna gewoon zo. Een front met koelere lucht komt van N-Frankrijk noordwaarts terwijl tegelijkertijd vochtige en zeer warme lucht vanuit NO Nederland binnenstroomt. Uitgebreid onweer op het front, geisoleerde onweders juist voor het front, mogelijk overlast door neerslag en grote hagel (>5cm!) worden verwacht. Even checken bij wat andere weerkaarten: bij GFS wordt er een zeer uitgebreid neerslagggebied voor België geplot!
Qua timing ziet het er goed uit, zoals het er nu uitziet zal voor NL de meest interessante periode vroeg in de avond zijn. Het nowcast gebeuren kan laat op de ochtend beginnen als de eerste buien boven Frankrijk moeten ontstaan.
's-Morgens ga ik net voor acht uur vol verwachting naar buiten om te zien of er qua bewolking al typische voortekenen van de frontpassage te zien zijn. Hmmm, nog geen of amper altocumulus (AC), wel cirrostratus, maar helaas geen halo of bijzonnen. Voor de zekerheid nog even recht onhoog gekeken, en wow, een zeer fraaie circumzenitale boog! Tja, daar kwam ik niet voor maar ik zet dit natuurlijk wel graag op de foto:
Niet veel later is de cirrus weg en eist AC Floccus de hoofdrol op, hoopvol v.w.b. zwaar weer verwachting! Rond half tien ziet het er zo uit:
2. Op weg!
- Let's get this party started! -
16:00 Na het nog eens goed bekijken van Buienradar ga ik vervroegd weg op m'n werk. Ik heb besloten gezien de positie van de lijn, de snelheid waar de cellen NW-waarts trekken en de geringe noordwaartse voortgang van de lijn richting West-Brabant te gaan. Extra voordeel is dan dat daar goede zichtplekken ook veel gemakkelijker te vinden zijn. Als ik buiten kom is het even schrikken: het blijkt ineens meer dan 30°C en het voelt erg vochtig aan. Haha, buienvoer! Op weg naar mijn auto zie ik ver in het zuiden enorme wolkentorens.
Amper op weg merk ik dat ik eigenlijk te graag wil na de toch wel mislukte vorige week. Ik zie prachtige AC Lenticularis(-achtigen) in de volle zon en wil graag meteen fotograferen, dus neem ik de A2 naar Eindhoven i.p.v. de N59 naar Tilburg. Da's eigenlijk niet goed, vaak heb ik geleerd dat je je in het begin van de chase je het beste het oorspronkelijke reisplan kunt aanhouden om het risico dat je i.v.m. toegenomen reisafstand en -tijd je later je echte doel mist!
Maar goed, ik ga richting Eindhoven en gok een snelle afslag: Esch. Dat bleek een ongelukkige keuze, wat een bossen en bomen langs de weg! Na wat moeite vind ik een plek en worden de Lenti's vastgelegd.
Hmm, een van de cb's groeit toch wel hard - of - komt dichterbij! Op het terrein van een transportbedrijf maak ik een foto.
Ik besluit toch maar om via Den Bosch opnieuw westwaarts te rijden. In het zuiden wordt het aanzicht steeds imposanter! Dan kunnen niet de cellen op de lijn zijn, het front zit echt nog te ver weg. Het ziet er erg mooi uit en dus toch maar de afslag richting Haaren genomen en gestopt voor foto's.
Het gaat hard nu, binnen enkele minuten ontstaat er meer bewolking omheen en wordt de cb grauwer en groter. Ik besluit deze bui te gaan bekijken, maar om de te verwachten verkeersdrukte te ontlopen wil ik eerst naar Tilburg gaan om dan richting de Belgische grens af te slaan.
3. Avonturen in de buurt van de Belgisch grens
- Light up! -
17:23 Via de afslag Hilvarenbeek arriveer ik in de buurt van Esbeek, ik vind buiten het dorp een landweggetje met redelijk wat vrij zicht. Het ziet er inmiddels behoorlijk dreigend uit en ik hoor het eerste gerommel. Ik sta er echter niet lang, vrij snel zie ik een paar krachtige CG's gevolgd door luide donders en realiseer me dat ik hier wel erg in het open veld sta.
Ik rijd daarom een stukje terug om het gebeuren vanuit de rand van het dorp te bekijken. Er loopt een kleinere pit voorop, direct gevolgd door een massief neerslagscherm. Dikke CG's en harde donderslagen, ik wordt op mijn wenken bediend!
Ik ga buiten de auto fotograferen met zicht op de felste pit. Waar zit de stijgstroom van dat ding dan? Uh oh, ik sta er zowat onder! Hierboven: deze inflowstaarten krullen zich boven mijn hoofd. Gedurende enkele minuten zijn er zoveel ontladingen dat het mij eigenlijk tegenvalt dat er niet eentje per ongeluk op een foto staat! Het wordt best donker nu en een paar inslagen dichterbij met krakende donders maken dat ik in de auto ga zitten.
Deze bui trekt toch nog onverwachts snel verder, de achterkant (zie hierboven) levert verder geen noemenswaardige zaken meer op. Ik start de PC en probeer via m'n o zo trage GPRS verbinding de radarbeelden op te vragen. Dat lukt slecht, de verbinding is zeer traag en wellicht zijn de servers van Buienradar ook zwaar belast, ik krijg slechts twee frames van de animatie binnen. Wat ik daarop zie stemt me niet vrolijk, de lijn in België is nog (te) ver weg, trekt teveel westwaarts en aan de oostkant zitten geen nieuwe cellen! Ik plaats om 17:58 een statusberichtje op het Skywarn NL forum en sluit de PC weer af.
Het (tijdens het moment van schrijven van dit verslag toegevoegde) radarbeeld hieronder is van 18:30, te zien is dat de grensbui inzakt op de nadering van de lijn, het restant zou er later geheel in verdwijnen.
Ik rijd een stukje terug voor een beter zicht in noordelijke en oostelijk richting. Ik sta nu in aanzienlijke koelere lucht, de bui heeft de temperatuur zo'n 9° doen dalen. Bovendien heeft de bui een aanzienlijk stratusveld doen ontstaan dat verhindert dat ik 'op zicht' kan werken nu. Gezien het tijdstip moet ik besluiten hoe verder te gaan. Gezien de paar radarbeelden die ik gezien heb valt de West-Brabant optie af, teveel reistijd en flinke kans dat ik dan nog niet ver genoeg westelijk zit...
Ik besluit naar uiterst ZO-Brabant te gaan, ik blijf zo in het level-2 gebied en heb prima doorreis-opties richting de Belgische Kempen, Limburg of zelfs Duitsland. Mogelijk komen er vanuit het oosten nog meer cellen opzetten of vindt aldaar nieuwvorming plaats als tenminste niet ook daar de zaak te ver afgekoeld is. Ik mijd de snelweg en ga door de zogenaamde Acht Zaligheden (een achttal dorpen in de Nederlandse Kempen) rijden net als bij m'n vorige chase in deze contreien...
Onderweg in de omgeving van Bladel vind ik dat stratusveld er toch wel steeds interessanter uitzien, hoe kan dat toch, speelt wellicht de wind hierin een rol? Ik besluit te stoppen en maak een aantal foto's op een tweetal locaties. Mooie vormen te zien en ik kan er niets aan doen, het lijkt wel shelf-vorming. Ik probeer maar weer via de laptop radarbeelden op te vragen maar het lukt weer niet...
Het gebrek aan data is niet fijn, ik besluit daarom naar Valkenswaard te gaan om dan een snellere internet-verbinding te kunnen krijgen. In de buurt van Westerhoven zie ik in het zuiden toch uitgesproken convectieve formaties staan en in het zuidwesten wordt het wel erg donker, zo heel diep blauwgrijs. Uitgesloten dat dit restanten of outflow van de eerder waargenomen bui zijn, dit moet toch de lijn zijn die NL gaat binnenkomen!
De laatste kilometers voor Valkenswaard loopt de autothermo tot m'n vreugde ineens weer op van 20.5°C naar 25.5°C! Daar aangekomen een mooie snelle UMTS/HSDPA verbinding en het lukt zowaar om o.a. Buienradar te bezoeken. En bij het zien van het beeld vallen alle puzzelstukjes op hun plaats, forse nieuwe cellen zijn ontstaan op het meest oostelijke gedeelte van de lijn en de beweging is nu veel meer uitgesproken noordwaarts. Dat ziet er goed v.w.b. mijn huidige locatie en gezien de neigingen tot shelf-vorming die ik zag besluit ik met het front meer te reizen richting thuisbasis, mogelijk lukt het zelfs de aankomst twee keer mee te maken zo!
Ik moet dan wel het eerste stuk snel afleggen, ik besluit de Eindhovense randweg te mijden en via Leende, Heeze en een stukje A67 naar Helmond te gaan.
Aan de rand van Valkenswaard maak ik nog een paar foto's... maar hier blijkt: haastige spoed is zelden goed! Te laat zie ik het oplossen van een nog funneltje bijna recht boven me! Op de foto hieronder is er helemaal boven op 1/3 van rechts nog iets van te zien inclusief wat meedraaiende uitcondenserende lucht.
Nou ja, stelt eigenlijk niet veel voor, maar vind het zelf altijd een verbeterpunt als ik constateer dat ik zoiets niet, of niet bijtijds, zie!
4. Reizen met het buienfront
- clouds going beserk -
20:11 Goed, ik moet dus voortmaken maar in Heeze moet ik gewoon even stoppen om deze mooie opglijding te fotograferen, het leek me een aardig idee de molen als voorgrond te gebruiken.
Vanaf de A67 neem ik de afslag Helmond en kom op de kanaaldijk (N612) uit. Ik kan meteen gaan fotograferen want de wolkenformaties worden meer en meer uitzinnig (ik heb er gewoon geen ander woord voor)!
De volgende foto's zijn gemaakt langs de N279 tussen Helmond en Beek en Donk. In oostelijke richting zeer ongeorganiseerde bewolking en het leek wel of op elke wolk een torentje kwam te staan en een hoop fractus eronder! Voor me een ongelooflijke opglijdingsformatie, en achter me shelfvorming. Er kwam een paar keren (!) een rolwolk ervoor tot stand die dan weer oploste of werd overlopen door bewolking erachter. Gezien de lage positie moeilijk voor de lens te krijgen in ons Brabantse coulissenlandschap, en die paar keer dat het wel lukte was er op dat moment amper sprake van een rolwolk...
Het is inmiddels 21:05 en ik sta in de omgeving Zijtaart/Veghel. Het wordt wel behoorlijk donker nu en het fotograferen daardoor lastig. Ik laat het front naderen totdat de eerste druppels vallen. Tot mijn verbazing is er nauwelijks wind en hoor ik het volcontinu donderen maar zie ik geen ontladingen? Na het nemen van de drie foto's hieronder snel huiswaarts gereden om de aankomst nog eens mee te maken, maar die - zeg - vijf kilometer bleken een groot verschil, het zou er daar heel wat heftiger aan toe gaan. Onderweg stop ik nog even bij Eerde, de grote hoeveelheid blad op de weg bewijst dat er hier wel forse windstoten geweest moeten zijn. Ik stap uit de auto en kijk recht omhoog. Boven me ontstaan fractusplukken 'uit het niets' en langzaam draaiend winnen ze hoogte...
5. Aankomst onweer te Wijbosch
- Let's rock 'n' roll! -
Ik ben maar net op tijd thuis om het begin van het circus mee te maken. En wat voor een circus, de bewegingen in de wolken zijn gewoon woest, explosief! Uit de hand fotograferen gaat eigenlijk niet meer, het is zowat pikdonker geworden! Let op de foto hieronder op de schoorsteen, die is van mijn huis. De getoonde wolk ontstond zeer snel, en terwijl ik nadacht hoe dit ding te benoemen leek de zaak langzaam te roteren...
En toen begon het te onweren! Zeer veel ontladingen, wel moet ik erbij zeggen dat het overgrote deel IC of CC was, slechts een kleine minderheid was CG. Zo tussen 22:00 en 23:00 zaten we blijkens de radarbeelden zo'n beetje onder het meest actieve gedeelte van de lijn. Bij het tellen van de ontladingen kwam ik zo rond half elf al vijf minuten lang uit op 70 tot 100 ontladingen per minuut. Heb om 22:35 een Skywarn melding afgegeven voor bliksems (>1/sec), om 23:05 2e bericht om af te melden (intensiteit < 1/sec). De 1e keer de tijd niet in m'n hoofd (dus wat gehakkel) en achteraf vrees ik in m'n 2e bericht (afmelding) de tijd helemaal vergeten te zijn ... Melden vergt nog wat gewenning ben ik bang ...
Het zou flink door onweren tot zo rond half twaalf, dat is alles bij elkaar ruim twee uur intensief onweer! Uiteraard ging e.e.a. ook vergezeld van een bak neerslag!
Ik kan vanaf thuis eigenlijk niet goed bliksem fotograferen, teveel straatlantaarns, bomen en hoge rijtjeshuizen. Ik maak een beetje plichtmatig een paar plaatjes voor bij het verslag, ik heb gezien de intense chase van vandaag geen zin om er nog eens op uit te gaan voor een goed zichtpunt. Als ik de dagen erna de prachtige opnamen van anderen op de diverse fora zie, heb ik natuurlijk weer spijt... het zal een volgende keer moeten zijn!
Tot slot nog het KNMI kaartje met de geregistreerde ontladingen voor 2 juni (d.w.z. tot 00:00UTC, onze tijd 03 juni 02:00):
6. Tot slot
- winding down -
23:45 Moe maar voldaan zit ik achter m'n PC met een lekker koud biertje. Ik doe een rondje weerfora, zet de foto's vast over en maak aantekeningen voor een verslag. Oei, dat wordt veel foto's uitzoeken en een groot verslag, maar goed da's niet erg voor zo'n grote onweersdag. Zo maken we ze niet vaak mee! 😀